I austritiki strategija usi inklusijona le Romendar ojs palvakeripe upro EU-jakero keripe, kerdo ulo. Ando bersch 2021 o bajder keripe 10 berschenge ar kerdo ulo. O la strategijake scheroskero taj khetan ledschipeskero than ando bundakero kancleriskero birovtschago hi o than le flogoskere grupnengere kojendar, kaj o afka akardo „Romenger-kontaktoskero than“ kerdo ulo. Vodim ol o than le flogoskere grupnengere kojenge la Michaela Brunneratar. I afka akardi dialogoskeri seletoskeri forma le arparujipeske maschkar o mindenfelitike keraschkiji taj keraschtscha hi. O mulatintschago akan imar o 31to var tel likerdo ulo.
Romanes ando sikadipeskero koja
O resultatscha la Sensiro-schtudijatar imar ando bersch 2022 angle terdscharde ule. I schtudija o pekantschago meschterendar taj asistencakere butschaschtschendar le ischkolaschkijenge taj ischkolaschenge, savengeri erschti tschib Romanes hi, ando cilo bundakero than sikan. Latsche entvikliniptscha ando Burgenland te dikel hi, kaj o sikajipe ando Burgenland-Romani del.
Radijo „Roma sam“ | 19to feberi 2024 | 20:50 orenge
Duach i sendung vodinel Susanne Horvath | Live Radio Burgenland
O Josef Schmidt o kediptscha le Romani-sikajipestar angle terdschartscha. Afka upri basis le kodificirinipestar taj le didaktisirinipestar le Burgenland-Romanijistar, siklipeskere materijaltscha kerde schaj ule, sar ov phenel. Paloda, ekspertkiji taj ekspertscha andar o Romengero-khetanipe pedar schajiptscha uso bajder entviklinipe taj uprelikeripe le Romanesistar diskutirinde.
Angle sikajipeskero ischkolaschi Burgenland
Barikano dikipe upro Burgenland paschlardo ulo. Adaj, afka phukal i Karin Vukman-Artner, schero le tschulipschengere ischkolakere kojastar, o tschuliptschengero ischkolakero tschatschipe o sikajipe ando flogoskere grupnengere tschibtscha use mukel. Ada, te avral o autochtoni sidlinipeskere thana, kerdo schaj ovlahi.
Jek burgenlanditiko barikanipe sikal te o Forum4Burgenland, phenel i Vukman-Artner. O sikadipeskero forum upri inicijativa la Privati Pedagogischi Utschi Ischkolatar, la sikadipeskera direkcijonatar Burgenland taj le burgenlanditike flogoskere grupnengere bajrotschendar, kerdo ulo. Cil hi, o flogoskere grupnengere tschibtscha ando sikadipeskero than te soraljarel. Ascharipe lakla i Vukman-Artner te le khetan butschalinipeske le mindenfelitike Romengere-farajnenca. Odola le keripeske le sikajipeskere materijaltschendar, igen barikane hi.
Saj koji i politik andi cukunft ando va lela, la flogoskera grupnengera tschibtschake le Romendar te pomoschinel, use ada mulatintschago naschtig meg phendo ulo. Ham jek sina o aktivistkiji taj aktivistscha taj te o fatreterkiji taj fatretertscha le mindenfelitike Romengere-farajntschendar, hot le uprelikeripeske taj le bajder dipeske le Romanesistar upro politischi than, buteder kerdo iste ol.