La etnomusikologkijake Ursula Hemetek te palikerel hi, kaj i muschika le Romendar, ando kisetinipe le 1980te berschendar, ando dikipe la visenschoftatar al. Hatek afka sina, hot oj ande jek televisakero sikajipe la Ruža Nikolić-Lakatos dikla. Rescherschtscha sikan, hot andi Austrija tschak igen tschulo visenschoftlichi forschinipe usi Romengeri-muschika del. Afka i Hemetek mesujakero forschinipe kesdinel taj la Ruža buteder sar trin deschberschengero vodinel.
Ružake Gila
O lek neveder projekto la Ursula Hemetekatar o anav „Ružake Gila“ ledschel taj la Ruža Nikolić-Lakatosake vidmim hi. Cil le projektostar hi, o resultatscha but berschengere mesujakere forschinipestar taj afka te i barvali kultura le Lovarajendar, le pradipeske te sikal. La Ružakero pal mukipe bajder te dschil. Lakero erschti uprelipe i Hemetek la Ceija Stojkaha kerel, savi imar ande oja cajt lakera kenvaha „Wir leben im Verborgenen“ ando pradipe geli. Oj o dschila, save o Roma ando logertscha dschilavnahi, dokumentirinel. Pal kesdimo na dschanipe, traunimo duach o upre tretiniptscha la Ceija Stojkatar, kesdinel i Ruža ando pradipe te dschilal taj pedar o granici la Austrijatar ari, prindschardi li ol. Afka te lakere keripeske te palikerel hi, kaj o Lovarakere-dschila ojs imaterijeli kulturakero patijaripe la UNESCO-jatar aun prindscharde taj arakarde on.
Radijo „Roma sam“ | 6to merc 2023 | 20:50 orenge
Duach i sendung vodinel Susanne Horvath | Live Radio Burgenland
O falati la Ružatar andi cili Austrija barikane hi. Lakere archivirime dschila uso uprelikeripe la tradicijoneli Lovarengera-muschikatar, use ledschen. O khetan butschalinipe la visenschoftaha taj le forschinipeha, la Ruža usi ledschaschkija adala dschilengera kulturatar kerel. Ham i muschika la dschilaschkijatar nan tschak duach o bajder dipe phure historijendar taj melodijendar pregim, hatek oj te ando tradicijoneli keripe le aktujeli terdschijiptschendar phukal. Afka oj o terdschijipe pasche o bombakero atentato Erbate ande jek dschili khudel taj le opferenge jek gondolipe schofinel, savo mindig del.
Nucimi muschikakeri entnologija
Le keripeha le MMRC-iha – Music and Minorities Research Center schofinel le i Ursula Hemetek, forschinipe usi muschika le tschuliptschendar, institucijoneli upre te likerel. Imar lakero visenschoftlichi gondo la nucima etnomusikologijake, la Hemetek usi pijonirkija lakera butjatar kerel. Le projektoha „Ružake Gila“ akan i visenschoft andar lakero „Elfenbeinturm“ hulinel taj afka sakoneske jek usedschajipe uso tradicijoneli dschila le Lovarajendar kerel.