Tikni Martona | Bare raschaji mangen Romengere gondolipeskere thana
Sako manusch jek grobo te uschtidel, schia upro jek gondolipeskero than, butschol adi use jek ardipe la bara raschajengera konferencatar andi Tikni Martona.
O „schitikno kapitl la diskriminacijatar taj argranicalinipestar“
Angle 75 berscha o erschti ledschiptscha ando logertscha o „schitikno kapitl ande schelberschengeri historija la diskriminacijatar taj argranicalinipestar le Romendar taj Sintijendar“ kesdintscha, pal gondolinde o bare raschaji. Tschak 10 procentscha le valami 11.000 Romendar taj Sintijendar, save 1938 andi Austrija dschivnahi - 8.000 korkore ando Burgenland - o „sistematischi tradipe taj murdaripe“ prik dschivde. O bare raschaji ari asden, meg te palo haburi i politika le argranicalinipestar lendar meg dur kerdo ulo. Tschak upri foroskeri taj gaveskeri rik o Roma taj Sinti pumen tel schaj muknahi.
Erzdiözese Eisenstadt
„Schelberschengero pobisteripe“
O austritike bare raschaji varninen le mirnipestar pedar adala keriptscha, savo tschak jek „nevo na tschatschipe“ le Romenge taj Sintijenge kerel.
Te i katholischi khangeri andi Austrija le Romenge taj Sintijenge „schelberschengero pobisteripe“ kertscha, phenen o bare raschaji. Barikane jomi kerde ule ando lejcti desch berschengere 1992, kaj jek seelsorgeri la cila austrijake ande beschardo ulo, sina o erschti arkeripe la bare raschajengera konferencatar, taj ando bersch 1995 jek baro raschaj adale upre dipeha arodim ulo.
Upre soste aun perel, hi o pomoschago ando dschivipeskere situaciji le Romendar taj Sinitijendar sar te o „bajder dipe le patschanipestar taj o barikanipe lengera historijatar taj kulturatar“.
„Schuscharipe le pal gondolipestar“
Tschatschikan phutschel pe i generacija, savi saj 1993 ojs flogoskeri grupn aun prindschardi hi, kaj o murdarde daja taj dada, babi taj papi o familijakere dschene hi, phenen o bare raschaji ande o ar dipeskero lil.
Erscht o pal gondolipe le opferenge del o „schuscharipe le pal gondolipestar", savo jeke pativale taj smiromiskere khetan dschivipeske pekamlo ol“.
Andar o khangerengero dikipe ada le Kedveschne Dadestar Franziskus o ar vrischtschando „bersch le manuschalipestar“ jek schajipe hi, valaso te kerel: O „eftato verk le teschtoskere
manuschalipestar“ - sar o parunipe le mulendar - afka „te dikel hi, hot schia jek pativakero gondolipe odolenge kerdo te ol, save opfertscha le NS- murdaripeskera politikatar ule taj lengere mule teschti nisaj anavenca valakaj ande handle hi“.
31.10.2016 | Ökumenischi mischa taj gondolipe ande Holzschlag
7.11.2016 | Mönchhof | Romengeri tablina tel utschardi uli
9.11.2016 | Srastunakeri vora Aspang - fakerakeri schtacijona schitikna historijaha
08.11.16 | Francija | Gondolipeskero bar le Romenge