Iva Bittová | Barikani kinstlerkija barikane gondenca
On demand | Roma sam | 12.3.2018
Roma sam | 12.3.2018 | 20.40 orenge | Radijo Burgenland livestream
Jek barikani kinstlerkija, savi andi pri muschika mindenfelitike ande fojniptscha ande phandel, sar lake lo andi betschuja paschlardo ulo. I tschechitiki dschilaschkija slovakischi Romane vurclinenca Iva Bittová andi muschikani koja igen prindschardi hi. O kherodaschtscha lakera muschikatar ando betschitiko „Underground Lokal Nachtasyl“ igen loschane sina.
orf | pavla rašnerová
O fali le lokalistar „Nachtasyl“ te resdal kesdinde, kada oj te dschilal kesdintscha. O loschane muja la paloda la hegedujaha upri bühne vodinde.
orf | pavla rašnerová
Ande Rajasthan butschalinel i Bittová pre terne projektiha la „Gypsy Musicians“-iha Ada pral lake nevi Romengere hangi ande lakero keripe. Jek bar imar lakero dad o Koloman Bito ande odola melodiji paschlartscha. Jek kamlo muschikaschi, savo but instrumentscha te cidel dschanlahi, phukal leskeri tschaj i Iva Bittová.
Pra Roma identitetaha ledschija o Kolomann Bitto ande oja cajt, kaj ov ande pelo, jek pharipe peha, phukal brigaschne leskeri tschaj: „Mro dad 1931 upro them alo taj 1943 del adala logertscha, kaj o Roma murdarde on. Mro dad epasch Rom taj epasch ungriko dschido andar i Slovakija sina. La cila familijake pharo sina, kaj on ando logeri Lety, vaj Hodonin, vaj andi Polnija ledschim ule. Me gondolinav, hot on igen but briga iste terdschivde taj mro dad sa andi muschika ande te fojnel mukla, ande aja brigaschni muschika o cilo dschivipe taj tschavengero palgondolipe ande hi.“
orf | pavla rašnerová
Adi dschil i schauschpilerkija, dschilaschkija taj hegedujaschkija Bittová, savi pra muschikaha ando Japan, USA prindschardi hi, pre tschauiha ande New York.
Pasche la muschikake oj pe te ojs schauschpilerkija probalinel. 2003 oj ando barikano film Želary mit kheltscha, savo jek Oscar uschtidija. Ando film dschal pedar o prik dschivipe ando dujto haburi, kaj vascho donde bescharipe le andrutne manuschanipestar dschal.
„Ande mre dschila iste tut donde beschares adale temaha. Akor schaj manuscha khetan dschan taj khetan schaj vakeren. Odoj i muschika jekoschni hi, odola nan barijertscha.“
orf | pavla rašnerová
Igen barikani hi la Bittovásakeri „Underground Jazzfolklore“, sar o koncerto savo Betschiste le nipoha pherdo sina. I barikani improvisijonakeri kinstlerkija ando arti masektscha roasinel andar i Sicilija dschi Belgija taj odoj te dikel taj te schunel li ovla.
Upri Homepage la dschilaschkijatar Iva Bittová o cile informaciji use lakero dscheno, upre liptscha taj koncertscha te lakel hi.
Teksto | Yvonne Strujić | ORF Flogoskeri grupnengeri redakcija
Artikel auf Tschechisch | Iva Bittová | Na svých strunách přivezla svobodu do Vídně