Politisirung la kunstatar | Perspektivtscha taj paldschumiptscha

O keripe la historijatar taj palgondolipeskera kulturatar andi Austrija palal te phutschel hi taj o aunlikerdo rasismus gejng o Roma upre te sikal. Ada o upre vrischdschantschago la kinstlerkijatar Marika Schmiedt hi.

On demand | Roma sam | 12.2.2018

Ando divesa anglo gondolipe upro befrajinipe le logeristar Auschwitz presentirintscha i Schmiedt, te oj hi dscheno holocaust opferendar, upro papruschi ada arajipe lakera workshopistar „Integration Nein danke!“.

Schmiedt i aroganc te perel mukel

„Politisiung taj kunst | Perspektivtscha taj paldschumiptscha“. Jek plakatakeri serija, savi ando khera la akademikatar la sikadipeskera kunstake loke ando them te anel hi. Pre workshopiha „Integration Nein danke!“ oj khetan 12 schtudentenca la akademikatar i situacija le Romendar te irinel kamla.

Jek lendar i Grace Marta Latigo hi: "Me gondolinav hot barikano hi, nisaj maripeha taj ando kinstlerischi gondo, upre poar koja upre te sikal. Sar, interkultureli rasismus, provokacija, vaj mro projekto ‚Spucken in der VBKÖ (Vereinigung bildender Künstlerinnen Österreichs)‘. Odotar dschidovtschengere kinstlertscha ledschim ule. Odolestar nischta prik atschino lengere kolegtscha len te ledschel mukle.

"Historisch ada hi, nacijonalsocijalistischi phukajiptscha, save adala grupn negativi sterjotiptschenca te dikel muken, save te upre jek koja naturalisirinen, hot on upri rik le khetanipestar dschin. Ada naschtig ham afka ol, hot o khetanipe upre jek kipo pe aun te pasinel, savo ando tschatschipe na del. Mindig teldschumipe taj maripe gejng odola delahi, save na use pasinahi, phenel o historikeri Berthold Molden.

Conviviality | Khetano khetan dschivipe taj na integracija

Marina Gržinić meschterkija upri adademija hi. Oj phenel, hot jek avro drom del usi integracija: jek khetan khetan dschivipe:

"Me gondolinav, hot sako integririm kamla te ol. Ham o baro problemo adala integracijatar hi, hot igen teldschumipe li kerel. Jek nevo alav schaj ovlahi ‚conviviality‘, schtot le alavestar integracija. Sako kamla schukar khetan dschivipe. O Roma kamna amenca te dschil taj amen lenca.

O barikano profesori andar i Bari Britanija Paul Gilroy imar phentscha.Amen phenas khetan la Marikaha ‚Integration Nein danke!‘ Na pekajs jek falato valasostar te ol, kaj schaj latsche khetan dschis".

Yvonne Strujić | ORF flogoskeri grupnengeri redakcija

Link

Marika Schmiedt | Homepage